EP 1: Google “คิด” อย่างไร? ไขความลับ ‘สมองกล’ ที่ครองโลกการค้นหา

สวัสดีครับนักสืบ SEO มือใหม่ทุกท่าน! 🕵️‍♀️ หลังจากที่เราเกริ่นนำถึงความสำคัญของการต้อง “เอาใจ” พี่ Google กันไปแล้วใน EP 0 วันนี้เราจะมาทำภารกิจ “ล้วงความลับ” ที่สำคัญที่สุดกันครับ! นั่นคือการพยายามทำความเข้าใจว่า… ไอ้เจ้า “สมองกล” อัจฉริยะที่ชื่อ Google เนี่ย มัน “คิด” และ “ทำงาน” อย่างไร? ถึงสามารถจัดอันดับหน้าเว็บเป็นล้านๆ หน้า แล้วแสดงผลลัพธ์ที่ (ส่วนใหญ่) ตรงใจเราได้อย่างน่าทึ่ง! 🤯

การ “รู้เขารู้เรา” (รู้ว่า Google ทำงานยังไง) ถือเป็น “พื้นฐาน” ที่สำคัญมากๆ ในการทำ SEO เลยนะครับ! เพราะถ้าเรารู้ว่า Google “ชอบ” อะไร หรือ “ให้ความสำคัญ” กับอะไร เราก็จะสามารถ “ปรับแต่ง” เว็บไซต์ของเราให้ “เข้าตา” พี่เขาได้ง่ายขึ้น! 😉

ไม่ต้องกลัวว่าจะซับซ้อนนะครับ! ผมจะย่อยกระบวนการทำงานของ Google ให้เหลือ “แก่น” สำคัญๆ ที่เข้าใจง่ายที่สุด!

ภารกิจของ Google: จัดระเบียบข้อมูลโลก ให้ทุกคนเข้าถึงได้! 🌍📚

เป้าหมายสูงสุดของ Google คือ “การมอบผลลัพธ์การค้นหาที่ ‘ดีที่สุด’ และ ‘เกี่ยวข้องที่สุด’ ให้กับผู้ใช้งาน” เพื่อที่คนจะได้กลับมาใช้ Google อีกเรื่อยๆ (แล้ว Google ก็จะได้ขายโฆษณาได้ไงล่ะ! 😜)

เพื่อให้บรรลุเป้าหมายนี้ Google มี “กองทัพ” โปรแกรมคอมพิวเตอร์อัจฉริยะ ที่เรียกว่า “Googlebot“ (หรือ Spider/Crawler) คอยทำหน้าที่หลักๆ 3 ขั้นตอน ตลอด 24 ชั่วโมง:

1. “การคลานเก็บข้อมูล” (Crawling): 🕷️
   • ทำอะไร? Googlebot จะวิ่ง “ไต่” ไปตาม “ลิงก์” ต่างๆ บนเว็บไซต์ทั่วโลก เหมือนแมงมุมชักใย เพื่อ “ค้นหา” หน้าเว็บใหม่ๆ หรือหน้าเว็บที่มีการ “อัปเดต”
   • มันหาเว็บเราเจอได้ไง? จากลิงก์ที่เว็บอื่นชี้มาหาเรา, จาก Sitemap ที่เราส่งให้ Google (เดี๋ยวคุยกัน EP หลังๆ), หรือจากที่เราเคย Submit URL ไป
2. “การจัดทำดัชนี” (Indexing): 📇
   • ทำอะไร? หลังจาก “คลาน” ไปเจอหน้าเว็บแล้ว Googlebot จะพยายาม “ทำความเข้าใจ” ว่าหน้าเว็บนั้นๆ “เกี่ยวกับอะไร?” มี “เนื้อหา” อะไรบ้าง? มี “รูปภาพ” หรือ “วิดีโอ” อะไร? แล้วนำข้อมูลเหล่านั้นไป “จัดเก็บ” และ “จัดหมวดหมู่” ไว้ใน “ฐานข้อมูลขนาดยักษ์” ของ Google (เหมือนการทำ “บัตรรายการ” หรือ “Index” ในห้องสมุด)
   • สำคัญ: ถ้าหน้าเว็บของคุณ “ไม่ถูก Index” >> มันก็จะ “ไม่มีทาง” ไปปรากฏบนผลการค้นหาได้เลย! (เหมือนหนังสือที่ไม่มีในห้องสมุด)
3. “การจัดอันดับ” (Ranking): 🏆
   • ทำอะไร? เมื่อมีคน “ค้นหา” (พิมพ์ Keyword) อะไรบางอย่างเข้ามา Google จะใช้ “อัลกอริทึม” (สูตรคำนวณลับสุดยอด!) ที่ซับซ้อนมากๆ มา “ประเมิน” หน้าเว็บ “ทั้งหมด” ที่อยู่ใน Index ของมัน ว่าหน้าไหน “เกี่ยวข้อง” และ “มีคุณภาพ” ตรงกับคำค้นหานั้นๆ มากที่สุด แล้วก็ “จัดอันดับ” แสดงผลออกมาบนหน้าผลการค้นหา (SERP – Search Engine Results Page)
   • นี่แหละคือ “หัวใจ” ของ SEO! การทำให้ Google “มองว่า” หน้าเว็บของเรา “ดีที่สุด” สำหรับคำค้นหาที่เราต้องการ!

Google ใช้อะไร “ตัดสิน” ว่าเว็บไหน “ดี”? (Ranking Factors หลักๆ)

อัลกอริทึมของ Google มี “ปัจจัย” (Ranking Factors) ในการพิจารณาเป็น “ร้อยๆ อย่าง”! และมันก็ “เปลี่ยนแปลง” อัปเดตอยู่ตลอดเวลา! (นี่แหละความท้าทาย!) แต่ปัจจัยหลักๆ ที่ Google ให้ความสำคัญ (และเราพอจะจับทางได้) ก็คือ:

• “ความเกี่ยวข้อง” (Relevance): เนื้อหาในหน้าเว็บของคุณ มัน “ตรง” กับ “คำค้นหา” (Keyword) และ “ความตั้งใจ” (Search Intent) ของคนค้นหามากแค่ไหน? (เดี๋ยวเรียน EP 3-5)
• “คุณภาพของเนื้อหา” (Content Quality): เนื้อหา “มีประโยชน์” จริงไหม? “ครบถ้วน” ไหม? “น่าเชื่อถือ” ไหม? “อ่านง่าย” ไหม? มี “เอกลักษณ์” ไม่ซ้ำใครรึเปล่า? (Content is King!)
• “ประสบการณ์ผู้ใช้” (User Experience – UX): เว็บไซต์ของคุณ “ใช้งานง่าย” ไหม? “โหลดเร็ว” รึเปล่า? (EP 14) “ดูดีบนมือถือ” ไหม? (EP 15) คนเข้ามาแล้ว “อยู่บนเว็บนาน” หรือ “คลิกออก” ทันที? (Google วัดพฤติกรรมเหล่านี้ได้!)
• “ความน่าเชื่อถือ” และ “อำนาจ” ของเว็บไซต์ (Authority & Trust):
  • Backlinks: มีเว็บไซต์ “คุณภาพดี” และ “เกี่ยวข้อง” ลิงก์มาหาเว็บคุณเยอะแค่ไหน? (เหมือนการ “รับรอง” หรือ “โหวต” ให้เว็บคุณ – EP 11-12)
  • E-E-A-T (สำคัญมาก! โดยเฉพาะเว็บ YMYL*): Google ให้ความสำคัญกับสิ่งนี้มากขึ้นเรื่อยๆ!
    • E – Experience (ประสบการณ์): ผู้เขียน/เว็บไซต์ มีประสบการณ์ “ตรง” ในเรื่องนั้นๆ จริงไหม?
    • E – Expertise (ความเชี่ยวชาญ): ผู้เขียน/เว็บไซต์ มีความรู้ความเชี่ยวชาญในหัวข้อนั้นๆ แค่ไหน?
    • A – Authoritativeness (ความมีอำนาจ/เป็นที่ยอมรับ): เว็บไซต์หรือผู้เขียน เป็นที่ “รู้จัก” และ “ยอมรับ” ในวงการนั้นๆ มากแค่ไหน?
    • T – Trustworthiness (ความน่าเชื่อถือ): เว็บไซต์มีความ “ปลอดภัย” ไหม? (HTTPS – EP 16) ข้อมูลติดต่อชัดเจนไหม? เนื้อหามีความถูกต้อง โปร่งใส ไหม?

    *YMYL (Your Money or Your Life): เว็บไซต์ที่เนื้อหาส่งผลกระทบต่อ “การเงิน” หรือ “ชีวิต/สุขภาพ” โดยตรง Google จะเข้มงวดกับ E-E-A-T เป็นพิเศษ!

• “ปัจจัยทางเทคนิค” (Technical Factors): เว็บไซต์มีโครงสร้างที่เป็นมิตรกับ Googlebot ไหม? (EP 8, 17) ปลอดภัยไหม? (EP 16)

เปรียบเทียบ: การทำงานของ Google ก็เหมือน “บรรณารักษ์อัจฉริยะในห้องสมุดที่ใหญ่ที่สุดในโลก” 👩‍🏫📚

• Crawling: บรรณารักษ์เดินสำรวจชั้นหนังสือ หาหนังสือเล่มใหม่ๆ
• Indexing: บรรณารักษ์อ่านเนื้อหาคร่าวๆ แล้วทำ “บัตรรายการ” บอกว่าหนังสือเล่มนี้เกี่ยวกับอะไร อยู่หมวดไหน
• Ranking: พอมีคนมาถามหาหนังสือเรื่อง… บรรณารักษ์ก็จะใช้ “สมอง” (อัลกอริทึม) และ “ประสบการณ์” (ข้อมูลมหาศาล) ประเมินว่าหนังสือเล่มไหน (หน้าเว็บไหน) ที่ “ตรง” กับความต้องการของคนถามมากที่สุด และ “น่าเชื่อถือ” ที่สุด แล้วก็หยิบเล่มนั้นๆ มาแนะนำให้เป็นอันดับแรกๆ!

(ภาพจาก linkedin )

สรุป: การจะทำ SEO ให้สำเร็จ เราต้อง “คิดเหมือน Google” (หรืออย่างน้อยก็พยายามเข้าใจ!) เป้าหมายของเราคือการสร้างเว็บไซต์และเนื้อหาที่ “มีคุณภาพสูง”, “เกี่ยวข้องกับคำค้นหา”, “มอบประสบการณ์ที่ดีให้ผู้ใช้”, และ “น่าเชื่อถือ” ในสายตาของ Google (และที่สำคัญคือ ในสายตาของ “คนอ่าน” จริงๆ ด้วย!)

เมื่อเราเข้าใจ “วิธีคิด” ของ Google มากขึ้นแล้ว เราก็จะสามารถวางแผนและปรับแต่งเว็บของเราให้ “ถูกทาง” ได้ง่ายขึ้นครับ! 😉

EP หน้า (EP 2) เราจะไป “เปิดกล่องเครื่องมือ” ที่จำเป็นสำหรับ “นักสืบ SEO” กัน! กับ “เปิดกล่องเครื่องมือ ‘นักสืบ SEO’ ที่ต้องมีติดเครื่อง (ส่วนใหญ่ฟรี!)” เตรียมติดตั้งโปรแกรม เอ้ย! เตรียมทำความรู้จักกับผู้ช่วยเหล่านี้ได้เลย! 🛠️🔍