EP 4: ‘ศิลปะการเจรจาต่อรอง’ ออนไลน์ (ราคา, ขอบเขตงาน, เดดไลน์)

EP 4: ‘ศิลปะการเจรจาต่อรอง’ ออนไลน์ (ราคา, ขอบเขตงาน, เดดไลน์)

เอาล่ะครับ นักธุรกิจและฟรีแลนซ์ผู้ชาญฉลาด! 🤝 ถึงเวลาที่เราจะมาฝึก “วิชาขั้นสูง” ที่จำเป็นสุดๆ ในการทำมาหากิน (ไม่ว่าจะออนไลน์หรือออฟไลน์) นั่นคือ “ศิลปะการเจรจาต่อรอง” (Negotiation Skill) นั่นเอง! ✨💸

ไม่ว่าคุณจะต้อง:

• ต่อรอง “ราคา” ค่าจ้างงานฟรีแลนซ์

• คุย “ขอบเขตงาน” (Scope of Work) ไม่ให้งอกเงยเกินเบอร์

• ต่อรอง “เดดไลน์” ส่งงานที่สมเหตุสมผล

• เจรจา “เงื่อนไข” กับ Supplier หรือพาร์ทเนอร์

• แม้แต่ต่อรองกับ “ลูกค้า” เรื่องส่วนลดหรือเงื่อนไขพิเศษ

การมี “ทักษะการเจรจาต่อรองที่ดี” จะช่วยให้คุณ “ได้ในสิ่งที่ต้องการ” (หรือใกล้เคียงที่สุด!) โดยที่ยังคง “รักษาความสัมพันธ์ที่ดี” กับอีกฝ่ายไว้ได้ ไม่ใช่การ “เอาชนะ” หรือ “หักหาญน้ำใจ” กัน! 💪❤️

“โห! ฟังดูยากจัง ต้องพูดเก่งมากๆ เลยสิ ถึงจะต่อรองเป็น?” 🤔 ไม่จำเป็นเสมอไปครับ! การเจรจาที่ดี ไม่ได้อาศัยแค่ “คารม” แต่ต้องอาศัย “การเตรียมตัวที่ดี”, “ความเข้าใจในสถานการณ์”, “ความสามารถในการสื่อสาร”, และ “ความคิดที่ยืดหยุ่น” ต่างหาก!

EP นี้ “ปิดดีล เปิดใจ” จะมาเผย “เคล็ดลับ” และ “หลักการ” การเจรจาต่อรองออนไลน์ แบบง่ายๆ ที่จะช่วยให้คุณ “เพิ่มโอกาส” ในการได้ข้อตกลงที่ “ยุติธรรม” และ “พึงพอใจ” ทั้งสองฝ่าย (Win-Win Situation)! มาฝึกเป็น “นักเจรจามือทอง” กัน! 😉

หลักการ “เจรจา” ให้ “วิน-วิน”: 🏆🏆

หัวใจสำคัญคือ “การหาจุดที่ทั้งสองฝ่ายยอมรับได้และรู้สึกดี” ไม่ใช่การเอาเปรียบ หรือยอมเสียเปรียบจนเกินไป

1. “เตรียมตัว” คือ “กุญแจ” สู่ชัยชนะ (Prepare! Prepare! Prepare!):

   • รู้ “เป้าหมาย” ของตัวเอง: คุณ “ต้องการ” อะไรจากการเจรจาครั้งนี้? (ราคาที่อยากได้, ขอบเขตงานที่ชัดเจน, เดดไลน์ที่ทำได้จริง)

   • กำหนด “จุดยืน” และ “จุดที่ยอมรับได้”:

     • จุดที่อยากได้ที่สุด (Ideal Point): เช่น ราคา 10,000 บาท

     • จุดที่ยอมรับได้ต่ำสุด/สูงสุด (Reservation Point / Walk-away Point): เช่น ยอมลดให้ได้ไม่เกิน 8,000 บาท หรือ ขอบเขตงานห้ามเกินนี้ ถ้าเกินนี้คือไม่รับ >> รู้ “ลิมิต” ของตัวเอง!

     • BATNA (Best Alternative To a Negotiated Agreement): “ทางเลือกที่ดีที่สุด” ของคุณ ถ้าการเจรจานี้ “ล้มเหลว” คืออะไร? (เช่น ไปหาลูกค้ารายอื่น, ปฏิเสธงานนี้ไปเลย) >> การมี BATNA ทำให้คุณมี “อำนาจต่อรอง” มากขึ้น และไม่ “กดดัน” ตัวเองจนต้องยอมรับข้อเสนอที่ไม่ดี

   • “รู้จัก” อีกฝ่าย: เขาต้องการอะไร? มีงบประมาณเท่าไหร่? มีข้อจำกัดอะไร? (ลองหาข้อมูลคร่าวๆ ก่อน)

   • เตรียม “ข้อมูลสนับสนุน”: ทำไมราคา/เงื่อนไขของคุณถึงสมเหตุสมผล? (เช่น Portfolio ผลงาน, ราคาตลาด, ต้นทุนที่เกิดขึ้น)

   • เปรียบเทียบ: เหมือน “การเตรียมตัวไปสอบ” 📝 ยิ่งเตรียมตัวดี รู้เนื้อหา รู้แนวข้อสอบ ก็ยิ่งมั่นใจและมีโอกาสทำคะแนนได้ดี!

2. สร้าง “บรรยากาศ” ที่ดี (Build Rapport):

   • เริ่มต้นด้วยความเป็นมิตร สุภาพ (แม้จะเป็นการคุยผ่านแชท/อีเมล)

   • พยายาม “เข้าใจ” มุมมองและความต้องการของอีกฝ่ายก่อน (Active Listening – EP 1)

3. “เสนอ” อย่างมีหลักการ (Make the First Offer – Strategically):

   • ถ้าเป็นไปได้ ลอง “เสนอ” ก่อน: การเป็นฝ่ายเสนอราคา/เงื่อนไขก่อน มักจะได้เปรียบ เพราะเป็นการ “ปักธง” หรือสร้าง “จุดยึดเหนี่ยว” (Anchor) ในการเจรจา

   • เสนอให้ “สูง/ดีกว่า” จุดที่อยากได้เล็กน้อย: เพื่อ “เผื่อ” พื้นที่สำหรับการต่อรองลงมา (แต่อย่าสูงจนน่าเกลียด!)

   • ให้ “เหตุผล” สนับสนุนข้อเสนอของคุณ: อธิบายว่าทำไมถึงคิดราคานี้? ขอบเขตงานนี้ครอบคลุมอะไรบ้าง?

4. “ฟัง” ข้อเสนอของอีกฝ่าย (Listen Carefully):

   • ตั้งใจฟัง/อ่าน ข้อเสนอและเหตุผลของเขา อย่าเพิ่งรีบปฏิเสธหรือโต้แย้ง

   • พยายามทำความเข้าใจว่า “อะไร” คือสิ่งที่เขา “ให้ความสำคัญ” จริงๆ? (อาจจะไม่ใช่แค่เรื่อง “ราคา” ก็ได้!)

5. “ต่อรอง” อย่าง “สร้างสรรค์” (Bargain Creatively):

   • หา “จุดร่วม” และ “ทางออกที่เป็นไปได้”: มีอะไรที่เรา “ยอม” ได้บ้าง เพื่อให้เขา “ยอม” ในสิ่งที่เราต้องการ? (Give and Take)

   • เสนอ “ทางเลือก” (Options): แทนที่จะมีแค่ “ใช่” กับ “ไม่ใช่” ลองเสนอทางเลือกอื่นๆ ดูไหม? (เช่น “ถ้างบไม่ถึง ลองลดขอบเขตงานส่วนนี้ลงไหมคะ?”, “ถ้าต้องการงานด่วน อาจจะมีค่าใช้จ่ายเพิ่มนิดหน่อยนะคะ”)

   • โฟกัสที่ “คุณค่า” (Value) ไม่ใช่แค่ “ราคา”: ย้ำว่าสิ่งที่คุณให้มัน “คุ้มค่า” กับราคาที่จ่ายยังไง? ช่วยแก้ปัญหาอะไรให้เขาได้บ้าง?

   • อย่า “โกหก” หรือ “บิดเบือน” ข้อมูล: เสียความน่าเชื่อถือระยะยาว

   • รักษา “ความสุภาพ” ตลอดการเจรจา: แม้ความคิดเห็นจะไม่ตรงกัน

6. “รู้ว่าเมื่อไหร่ควร ‘หยุด'” (Know When to Walk Away):

   • ถ้าข้อเสนอของอีกฝ่ายมัน “ต่ำกว่า” จุดที่คุณรับได้จริงๆ (Reservation Point) หรือ “ไม่ยุติธรรม” อย่างชัดเจน… และคุณมี “ทางเลือกอื่นที่ดีกว่า” (BATNA)… ก็ “กล้า” ที่จะ “ปฏิเสธ” อย่างสุภาพ แล้วเดินออกมาครับ! ดีกว่าฝืนรับงานมาแล้วทำแบบไม่มีความสุข หรือขาดทุน

7. “สรุป” ข้อตกลงให้ชัดเจน (Confirm Agreement):

   • เมื่อตกลงกันได้แล้ว ให้ “สรุป” เงื่อนไขทั้งหมด (ราคา, ขอบเขตงาน, เดดไลน์, เงื่อนไขการจ่ายเงิน) เป็น “ลายลักษณ์อักษร” (เช่น อีเมลยืนยัน) อีกครั้ง เพื่อป้องกันความเข้าใจผิดในภายหลัง

สิ่งที่ “ควรเลี่ยง” ในการเจรจา: 🚫

• ใช้อารมณ์: โกรธ, หงุดหงิด, ประชดประชัน >> มีแต่พัง!

• โกหก / ปิดบังข้อมูลสำคัญ:

• กดดัน / ข่มขู่อีกฝ่าย:

• รีบร้อน / ไม่เตรียมตัว:

• ยึดติดกับ “จุดยืน” ของตัวเองมากเกินไป: ไม่ยอมยืดหยุ่น หรือหาทางออกร่วมกัน

สรุป: การเจรจาต่อรองออนไลน์ ไม่ใช่ “สงคราม” ที่ต้องมีผู้แพ้ผู้ชนะเสมอไป แต่มันคือ “กระบวนการหาทางออกร่วมกัน” ที่ทั้งสองฝ่าย “พึงพอใจ” (หรืออย่างน้อยก็ “ยอมรับได้”) การ “เตรียมตัว” ให้ดี, การ “สื่อสาร” อย่างชัดเจนและสุภาพ, การ “เข้าใจ” ความต้องการของอีกฝ่าย, และการ “มีความยืดหยุ่น” ที่จะหาจุดร่วม คือหัวใจสำคัญที่จะทำให้คุณเป็น “นักเจรจา” ที่ประสบความสำเร็จ!

ฝึกฝนบ่อยๆ นะครับ! เริ่มจากเรื่องเล็กๆ น้อยๆ ก่อนก็ได้ แล้วคุณจะค่อยๆ มั่นใจและ “ปิดดีล” ได้อย่างมืออาชีพมากขึ้นเอง! 😉

EP หน้า (EP 5) เราจะมาอัปสกิลการสื่อสารผ่านจอ กับ “‘Video Call’ อย่างมั่นใจ (ประชุม, สัมภาษณ์, พรีเซนต์งาน)” เตรียมตัวให้พร้อม แล้วมาเฉิดฉายหน้ากล้องกัน! 💻✨

คำถามทิ้งท้าย EP 4: คุณคิดว่า “ส่วนไหน” ของการเจรจาต่อรองที่คุณรู้สึกว่า “ยาก” หรือ “ไม่ถนัด” ที่สุด? (เช่น การเสนอราคาก่อน, การต่อรองราคา, หรือการปฏิเสธ?) เพราะอะไรครับ? 👇